شناسنامه رشدی

خلاصه :

رشد یعنی همه آن تغییر و تحولاتی که از زمان تشکیل نطفه تا هنگام مرگ در انسان رخ می دهد. رشد فرآیندی پیوسته و دائمی است. انسان پیوسته در حال تغییر است. این تغییرات در کودکی و نوجوانی با سرعت و شدت بیشتری اتفاق می افتد و در بزرگسالی شیب ملایم‌تری می‌گیرد. ولی آنچه مسلم است این است که تغییر همیشه در حال رخ دادن است بی آنکه حتی گاهی خودمان از آن آگاه باشیم. چهار جنبه مهم رشد شامل موارد زیر است:

• رشد جسمانی_حرکتی

• رشد شناختی

• رشد گفتار و زبان

• رشد هیجانی و اجتماعی

برخی کودکان در مسیر تحول دچار تأخیر رشدی می شوند. منظور از تأخیر رشدی در کودک یعنی کودک در مسیر رشدی خود دچار مشکل شده و یک یا چند مهارت رشدی متناسب با سن‌اش را هنوز کسب نکرده است. تأخیر رشدی می تواند موقتی و یا بلند مدت باشد. برای بررسی تأخیر رشدی در کودکان چک لیست های رشدی معتبر و علمی وجود دارد که به بررسی و شناسایی این تأخیرها می‌پردازد. تأخیرهای رشدی معمولاً در این حیطه ها اتفاق می افتد:

مهارت‌های شناختی: مهارت‌های شناختی شامل تفکر، یادگیری و درک اطلاعات است. یک کودک دارای تأخیر شناختی ممکن است در دنبال کردن دستورالعمل و یا حل مسئله دچار مشکل باشد.

مهارت‌های هیجانی و اجتماعی: این مهارت‌ها شامل کنار آمدن با دیگران، بیان کردن احساسات و توانایی ارتباط با نیازهاست. یک کودک دارای تأخیر هیجانی و اجتماعی ممکن است در فهمیدن نشانه های اجتماعی، برقراری گفتگو یا مواجهه با تغییرات در روتین مشکل داشته باشد.

مهارت های گفتار و زبان: این مهارت‌ها شامل استفاده کردن از زبان و درک آن است. کودک دچار تأخیر رشد گفتار و زبان ممکن است در صحبت کردن و یا درک آنچه دیگران می‌گویند مشکل داشته باشد.

مهارت های حرکتی ظریف و درشت: این مهارت‌ها شامل توانایی هماهنگی ماهیچه های بزرگ و کوچک است. یک کودک دارای تأخیر حرکتی ظریف ممکن است در نگهداشتن اشیا در دستانش یا رنگ کردن و یا نوشتن دچار مشکل باشد. همچنین یک کودک با تأخیر حرکتی درشت ممکن است در غلت زدن یا نشستن و یا راه رفتن دچار چالش باشد.

برای پایش روند رشدی دانش آموزان وجود شناسنامه رشدی ضروری است.

اهداف:

1. شناسایی اختلال رشدی در کودکان و نوجوانان

2. رسیدگی به اختلال رشدی

3. کمک به بهبود شیوه‌های فرزندپروری

4. کمک به بهبود سبک زندگی ارزیابی و سنجش در سنین پایه به ما کمک می کند تا مشکلات، توانایی ها و قابلیت های افراد را به موقع شناسایی کنیم. آگاهی از ویژگی های کودکان کمک می کند تا با برنامه ریزی و آموزش صحیح آن ها را در مسیر رشد و تحول بهتر هدایت کنیم. تست های رشد و روانشناسی کودک می توانند به شناسایی نقاط قوت و ضعف کودک و اطلاع رسانی برای تعیین استراتژی هایی جهت ارتقای رشد سالم کودک کمک کنند.